Feline Immunodeficiëntie Virus (FIV) of kattenaids bij de kat

“Feline Immunodefiëntie Virus (FIV) of kattenaids bij de kat” is geschreven door Wietske Scholten

Wietske is al meer dan 7 jaar dierenarts voor gezelschapsdieren. Met veel passie en liefde heeft ze het leven van duizenden huisdieren verbeterd. Nu wil ze haar kennis graag delen met alle baasjes van Nederland en België, zodat het leven van hun hond, kat of konijn nog leuker en beter word. Heb je vragen over de gezondheid of gedrag van je huisdier? Boek een consult met de dierenarts in via de website om betrouwbaar, betaalbaar en goed advies te krijgen voor jouw huisdier.

Inleiding

Lorem ipsum dolor sit amet, consectetuer adipiscing elit. Aenean commodo ligula eget dolor. Aenean massa. Cum sociis natoque penatibus et magnis dis parturient montes, nascetur ridiculus mus. Donec quam felis, ultricies nec, pellentesque eu, pretium quis, sem.

Inhoudsopgave ‘Feline Immunodefiëntie Virus (FIV) of kattenaids’

1. Wat is Feline Immunodefiëntie Virus (FIV) of kattenaids?
2. Symptomen
3. Diagnose stellen
4. Behandeling
5. Prognose
6. Kosten
7. Conclusie

Wat is het Feline Immunodefiëntie Virus (FIV) of kattenaids?

FIV is een afkorting voor het Feline Immunodefiëntie Virus. In de volksmond wordt het ook wel kattenaids genoemd. Dit virus tast het afweersysteem van de kat aan en heeft ernstige gevolgen. Het virus is verwant aan het HIV-virus bij de mens. Het is wel belangrijk om je te realiseren dat het virus bij de kat NIET overdraagbaar is op de mens. Katten kunnen alleen elkaar besmetten, maar gelukkig niet de mens.

Katten worden besmet via het contact met bloed van een FIV positieve kat. Bijt- en vechtwonden zijn de meest voorkomende manieren van overdracht. Voornamelijk katers die niet gecastreerd zijn lopen een hoger risico. Door de hormonen vinden vaker vechtincidenten plaats, waardoor de kans op overdracht ook groter is. Ook tijdens de dekking is is de kans op besmetting groter. Tijdens de nekbeet gedurende dekking vindt contact met bloed plaatst, waardoor een FIV besmetting plaats kan vinden. 

FIV wordt nog weleens verward met kattenziekte (parvovirus) of het FeLV-virus. Dit zijn echter allemaal verschillende ziektes. FeLV wordt voornamelijk gezien bij langdurig sociaal contact. Kattenziekte zien we vooral door contact met besmette ontlasting. 

Symptomen

Het ziekteverloop bij de kat is vergelijkbaar met HIV bij de mens. Het virus tast het afweersysteem van de kat aan (immunosuppressie), waardoor een verhoogde gevoeligheid voor allerlei infecties optreed. Afhankelijk van het stadium van de ziekte vinden de onderstaande symptomen plaats:

STADIUM 1: Het acute stadium.
In dit stadium is de kat besmet geraakt en draagt het virus bij zich. Meestal zijn er geen symptomen aanwezig en in sommige gevallen is er sprake van tijdelijk koorts en een verminderde eetlust.

STADIUM 2: De asymptomatische fase.
Ook in deze fase zijn er nog geen symptomen van ziekte waar te nemen. Vaak duurt deze fase enkele jaren. In deze periode kan de kat wel andere katten besmetten.

STADIUM 3: De symptomatische fase.
In deze fase treden de eerste symptomen op. Herhaaldelijke koortsaanvallen, ontstekingen van het oog, koorts, ontstoken tandvlees, een verminderde eetlust en afvallen zijn opvallende symptomen.

STADIUM 4: Het eindstadium van de ziekte.
Dit stadium is te vergelijken met AIDS bij de mens. gerelateerd stadium. De volgende symptomen zijn vaak aanwezig: vermageren, benauwdheid, diarree, oogontstekingen en vermagering. Ook neurologische symptomen, zoals een zwalkende gang worden in dit stadium waargenomen. Het afweersysteem van de kat is niet meer functioneel en infectie ziekten pakken hun kans.

Figuur 1: Oogontstekingen door FIV komen regelmatig voor. Roodheid van de iris (links), troebeling (2e van links) of verklevingen (2e van rechts) vallen op. Ook symptomen van niesziekte, zoals een snotneus of benauwdheid (rechts) ontstaan door een verminderde afweer.

Diagnose stellen

De dierenarts stelt de diagnose op basis van het lichamelijk onderzoek en een bloedonderzoek. Er is een specifieke test beschikbaar om dit virus aan te tonen. De test onderzoekt of er antistoffen tegen het FIV virus aanwezig zijn. Meestal duurt het zo’n 3-4 weken na besmetting voordat dit plaatsvindt. Daarom kun je niet direct na een bijtwond deze test uitvoeren. De test is erg betrouwbaar en bij een positief resultaat weet je of jouw kat FIV heeft. 

Figuur 2: Een negatieve test (links) en een positieve test (rechts) bij de kat.

Behandeling van kattenaids

Er is helaas geen specifieke behandeling om Feline Immunodeficientie Virus (FIV) volledig te genezen, aangezien het een virale infectie betreft. Er zijn gelukkig wel enkele behandelingsopties om de symptomen te beheren, secundaire infecties te behandelen en de algemene gezondheid en kwaliteit van leven van katten met FIV te verbeteren.

Hier zijn enkele behandelmogelijkheden:

Antibiotica en medicijnen: Om secundaire bacteriële of virale infecties te behandelen die bij katten met FIV kunnen voorkomen. Dit helpt om de algehele gezondheid van de kat te ondersteunen.

Immunomodulatoren: Sommige medicijnen kunnen het immuunsysteem van de kat helpen versterken of moduleren om infecties beter te bestrijden. In Nederland wordt hier echter nog weinig gebruikt van gemaakt.

Ondersteunende zorg: Dit omvat het bieden van een uitgebalanceerd dieet, regelmatige lichaamsbeweging en het verminderen van stressfactoren. Een gezonde levensstijl helpt voor een optimaal afweersysteem en een goede weerstand, waardoor de kans op infecties afneemt.

Behandeling van symptomen: Afhankelijk van de symptomen die de kat vertoont, wordt een op-maat-gerichte behandelingen toegepast. Bij diarree is dat veelal een specifiek dieet en bij oogontstekingen speciale ontstekingsremmende oogdruppels.

Regelmatige controles bij de dierenarts: Dit is cruciaal voor katten met FIV om hun gezondheidstoestand te bewaken en eventuele veranderingen of complicaties vroegtijdig op te sporen. In het bloed krijgt de dierenarts meer inzicht over de ontwikkeling/onderdrukking van het beenmerg.

Het is belangrijk om te benadrukken dat de behandeling van FIV gericht is op het beheren van de symptomen en het voorkomen van secundaire infecties. Er is geen definitieve behandeling om het virus zelf volledig uit het lichaam van de kat te elimineren. Het aanbieden van een stressvrije, gezonde en liefdevolle omgeving is van essentieel belang om de kwaliteit van leven van katten met FIV te verbeteren.

Prognose

De prognose hangt af van het stadium van de ziekte. Zonder of met milde symptomen is de overleving enkele jaren. Wanneer FIV in AIDS verandert bij het laatste stadium van de ziekte is de prognose somber. Euthanasie is dan de meest diervriendelijke optie.

Het is wel verstandig om je kat binnen te houden indien de test positief is. Zo voorkom je dat andere katten besmet raken. 

Kosten

De kosten voor het stellen van de diagnose is gebaseerd op een lichamelijk onderzoek en een bloedonderzoek. De kosten varieren tussen de 150-600 euro. Regelmatige controles zijn verstandig en kosten gemiddeld 200 euro.