Baarmoederontsteking bij de hond

“Baarmoederontsteking bij de hond” is geschreven door Wietske Scholten

Wietske is al meer dan 7 jaar dierenarts voor gezelschapsdieren. Met veel passie en liefde heeft ze het leven van duizenden huisdieren verbeterd. Nu wil ze haar kennis graag delen met alle baasjes van Nederland en België, zodat het leven van hun hond, kat of konijn nog leuker en beter word. Heb je vragen over de gezondheid of gedrag van je huisdier? Boek een consult met de dierenarts in via de website om betrouwbaar, betaalbaar en goed advies te krijgen voor jouw huisdier.

Inleiding

Een baarmoederontsteking komt regelmatig voor bij de vrouwelijke hond. Eén op de vier teven, ouder dan tien jaar krijgt namelijk een baarmoederontsteking. Een baarmoederontsteking wordt ook wel een ‘pyometra’ genoemd. Kleine cystes op de baarmoeder met de aanwezigheid van bacteriën zorgen voor een ontsteking. Dit ontstaat meestal na de loopsheid. De baarmoeder vult zich vervolgens met pus. Bacteriën verplaatsen zich via het bloed en veroorzaken dan ook schade aan de nieren en lever. Een operatie is daarna onvermijdelijk. De enige manier om deze aandoening te voorkomen is een sterilisatie.

Inhoudsopgave ‘Baarmoederontsteking bij de hond’

1. Oorzaken van een baarmoederontsteking
2. Symptomen
3. Diagnose
4. Behandeling en herstel
5. Kosten
6. Prognose
7. Conclusie

Oorzaken van een baarmoederontsteking

De belangrijkste oorzaken van een baarmoederontsteking zijn:

1. Cysteuze Endometrium Hyperplasie 
2. Toediening van de anti-conceptie pil

Cysteuze Endometrium Hyperplasie

Naarmate de jaren verstrijken ontstaan er bij iedere niet gesteriliseerde (intacte) teef cystes op de baarmoeder. Een cyste is een holte gevuld met vocht. Indien deze cystes zich in de baarmoeder van bevinden ontstaat Cysteuze Endometrium Hyperplasie (CEH) genoemd. Hierbij zijn meerdere cystes in het slijmvlies van de baarmoeder aanwezig. Dit verschijnsel is in principe onschuldig. Zolang er geen bacteriën aanwezig zijn, vormt dit geen probleem. Wanneer de loopsheid start staat echter de baarmoeder open. Daarnaast is de baarmoeder sterk doorbloed. Hierdoor kruipen bacteriën vanuit de omgeving richting de baarmoeder. Ze verstoppen zich achter en onder de cystes. Hier produceren zij gifstoffen en veroorzaken dan ook een forse ontsteking. Dit valt meestal pas vier tot zes weken na de loopsheid op. De baarmoeder vult zich vervolgens met pus en jouw hond wordt ziek.

Toediening anti-conceptie pil

Het toedienen van het hormoon ‘progesteron’ vergroot de kans op een baarmoederontsteking. Deze stof is aanwezig in de anti-conceptiepil. De anti-conceptiepil wordt ook wel de ‘prikpil’ genoemd. Met een bepaald interval wordt de prikpil door de dierenarts toegediend. Dit is bedoeld om een nestje en/of loopsheid te voorkomen. Heeft de teef ook cystes op de baarmoeder, dan is de kans op een ontsteking hierop groter.

Er zijn twee soorten baarmoederontstekingen mogelijk. Namelijk een open of gesloten baarmoederontsteking. Bij een open baarmoederontsteking zie je pus uit de vulva. In het geval van een gesloten baarmoederontsteking zie je daarentegen geen pus uit de vulva. Hierdoor is deze ontsteking dan ook lastig op te merken.

Symptomen 

De symptomen zijn lang niet altijd even duidelijk. De meeste honden met een baarmoederontsteking laten één of meerdere van de onderstaande symptomen zien:

• Meer drinken
• Meer plassen
• Braken
• Verminderde eetlust
• Sloomheid
• Uitvloeiing uit de vulva (wit, geel of roodbruin)
• Koorts
• Buikpijn (kreunen bij aanraken buik)

Figuur 1: Siepie werd opeens 4 weken na de loopsheid ziek. Ze dronk veel, had geelbruine uitvloeiing uit de vulva en koorts.

Diagnose stellen 

Ongeveer 65% van de teven tonen uitvloeiing uit de vulva. In het geval van uitvloeiing is dit dan ook zeer verdacht voor een baarmoederontsteking. In 35% van de gevallen is daarentegen geen uitvloeiing zichtbaar. Hier is dan ook aanvullend onderzoek voor nodig. Een echo of röntgenfoto bevestigt de diagnose.

De meeste honden met een baarmoederontsteking tonen een toename van drinken en plassen. In dit geval kan jouw dierenarts er ook voor kiezen om te starten met een bloedonderzoek. Dit is noodzakelijk om een indruk te krijgen van andere oorzaken die deze symptomen geven.

In het geval van een baarmoederontsteking ziet de dierenarts een toename van het aantal ontstekingscellen en een verslechtering van de functie organen. In de helft van de gevallen ontstaat SIRS (Systemic Inflammatory Respons Syndroom). Dit betekent dat er naast de ontsteking in de baarmoeder, ook meerdere ontstekingen in andere organen ontstaan. Een snelle behandeling is dan ook aan te raden.

Figuur 2: Met behulp van een rontgenfoto of echo wordt de verdenking op een baarmoederontsteking bevestigd.

Behandeling & herstel

De beste behandeling is een operatie. Hierbij worden zowel de eierstokken als de baarmoeder verwijderd. Dit dient zo snel mogelijk plaats te vinden. omdat het knappen van een met pus gevuld baarmoeder een slechte uitkomst heeft. Het is daarnaast verstandig om jouw hond tijdelijk extra vocht te geven middels. Dit vindt plaats met behulp van een infuus. Jouw hond heeft immers veel vocht verloren door het vele plassen. Daarnaast is het belangrijk om de doorbloeding van de organen te verbeteren, waardoor gifstoffen afgevoerd kunnen worden.   

Het herstel na een operatie duurt meestal twee tot drie weken. Er wordt een antibioticum en pijnstiller meegegeven voor de eerste dagen. Het is belangrijk om jouw hond rust te geven, zodat de wond kan herstellen. Afhankelijk van het type hechtmateriaal, dienen de hechtingen na tien tot veertien dagen verwijderd te worden.

Vroeger werd nog wel eens een antibioticum en een baarmoederstimulator gegeven. Het idee hierachter was dat door het samenknijpen van de baarmoeder, pus werd verwijderd. Een antibioticum zou dan de bacteriën moeten doden. Helaas is deze behandeling zelden effectief.

Kosten 

De kosten van een operatie hangen af van de ernst. Bij een verslechterde orgaanfunctie of een gescheurde baarmoeder vallen de kosten hoger uit. Daarnaast is de duur van de operatie van belang. De ene keer is de operatie ingewikkelder en zal dan ook meer tijd in beslag nemen. Tot slot speelt het gebruik van monitoring mee. Als jouw hond extra zuurstof, pijnstilling of infuus nodig heeft, vallen de kosten vaak ook hoger uit. De kosten lopen dan ook vaak uiteen tussen de 800-2000 euro.

Prognose 

Het slagingspercentage van een behandeling is groot. Zo herstellen ruim 90% van de honden succesvol na het ondergaan van een operatie. De baarmoeder dient in dit geval nog niet gescheurd te zijn. Een snelle behandeling geeft dus nagenoeg altijd een goed herstel.