Diarree bij de kat – wat te doen?

“Diarree bij de kat” is geschreven door Wietske Scholten

Wietske is al meer dan 7 jaar dierenarts voor gezelschapsdieren. Met veel passie en liefde heeft ze het leven van duizenden huisdieren verbeterd. Nu wil ze haar kennis graag delen met alle baasjes van Nederland en België, zodat het leven van hun hond, kat of konijn nog leuker en beter word. Heb je vragen over de gezondheid of gedrag van je huisdier? Boek een consult met de dierenarts in via de website om betrouwbaar, betaalbaar en goed advies te krijgen voor jouw huisdier.

Inhoudsopgave

Je krijgt er als baasje ongetwijfeld een keer mee te maken krijgen, diarree bij jouw kat. Diarree is meestal kortdurend, maar vaak is het wel nodig om de darmen te ondersteunen zodat zij kunnen herstellen. Heeft jouw kat dunne ontlasting, zit er slijm en/of bloed bij of wordt er vaker gepoept dan normaal? Dan spreken we van diarree.

Overzicht ‘Diarree bij de kat’

1. Oorzaken
2. Symptomen
3. Diagnose
4. Behandeling
5. Kosten
6. Besmettelijk voor de mens?
7. Voorkomen: 10 Gouden tips om diarree tegen te gaan

Oorzaken van diarree

De oorzaken van diarree bij de kat zijn talrijk. De leeftijd van je kat helpt bij het stellen van een diagnose, aangezien er bij kittens andere oorzaken worden gevonden dan bij volwassen katten. Diarree wordt onderverdeeld in verschillende groepen. Vaak wordt er namelijk een onderscheid gemaakt tussen oorzaken binnen of buiten het maag-darmkanaal. Daarnaast is het belangrijk om te achterhalen of er sprake is van acute diarree of chronische diarree. We spreken over acute diarree als het minder dan 3 weken aanwezig is. Diarree is pas chronische als de problemen langer dan 3 weken aanwezig zijn, of als jouw kat meerdere keren per jaar diarree problematiek ervaart. De meest voorkomende oorzaken van diarree staan hieronder benoemd: 

1. Voerverandering
2. Voedselovergevoeligheid
3. Voedselvergiftiging
4. Parasieten (wormen)
5. Flagellaten (giardia, tritrichomonas)
6. Bacteriën (Salmonella, Campylobacter etc.)
7. Virussen (FIP, FeLV, FIV)
8. Alvleesklier ontsteking (pancreatitis)
9. Nier- of leverproblemen
10. Immuunafwijkingen
11. Tumoren (lymfoom)
12. Te snel werkende schildklier (hyperthyreoïdie)
13. Bepaalde medicaties

De meest voorkomende oorzaken van acute diarree zijn infecties (voornl wormen) of onjuiste voeding. In het geval van chronische diarree is vaak de voeding of immuunafwijkingen de oorzaak van de diarree. 

Symptomen bij diarree

Een gezonde kat poept ongeveer 1 tot 2 keer per dag. Als jouw kat een ander ontlastingspatroon heeft dan anders, spreken we van diarree. Diarree door een dunne darm probleem toont andere symptomen dan diarree bij een dikke darm probleem. De dierenarts stelt daarom ook verschillende vragen om te achterhalen in welk deel van de darmen het probleem zit.

Diarree kan een wisselend uiterlijk vertonen. Zo kan er bloed of slijm aanwezig zijn. Soms is de kleur anders dan normaal, zoals witte of gele ontlasting. Ook kan er sprake zijn van winderigheid of het niet kunnen ophouden van de ontlasting. In het geval van buikpijn kan jouw kat een bolle rug vertonen, trillerig gedrag laten zien of een bidhouding aannemen. Soms is er ook sprake van overgeven. 

Diagnose stellen 

Afhankelijk van de verschijnselen die jouw kat laat zien kan een dierenarts kiezen om bepaalde onderzoeken uit te voeren. Veel gebruikte onderzoeken zijn:

• Ontlastingsonderzoek (op wormen, flagellaten)
• Bloedonderzoek (orgaanfuncties, verteerbaarheid, vitamines, foliumzuur, FIV/FeLV etc.)
• Echografisch onderzoek
• Voeding aanpassen en effect hiervan beoordelen (overschakelen op hypoallergene voeding of voeding speciaal voor de maag en/of darmen, gedurende minimaal 6 weken)

Behandeling 

De behandeling van diarree hangt af van de oorzaak. Vaak is de behandeling in eerste instantie gericht op het ondersteunen van de darmflora. Voor dunne darm diarree wordt meestal een pro-bioticum en lichtverteerbare voeding voorgeschreven. Canikur® of Fortiflor® is een effectief pro-bioticum. In het geval van dikke darm diarree wordt veelal gekozen voor een pre-bioticum (psyllium / ispaghula vezels). Dit zijn korrels die over de voeding worden toegediend. Zij zijn een goede voedingsstof voor de goede bacteriën in de darm. Hierdoor nemen de goede bacteriën toe en verdwijnen de ziekteverwekkende bacteriën. 

Daarnaast schrijft de dierenarts indien nodig een ORS-oplossing (Oral Rehydration Solution) voor. Hierdoor stabiliseert de vochtbalans in het lichaam. Een ORS-oplossing is ook voor mensen op de markt. Gebruik hiervoor wel de speciale variant voor de kat, aangezien die voor mensen niet altijd geschikt is voor de kat. Indien er ook sprake is van overgeven, is het verstandig om de dierenarts te contacten. Afhankelijk van de oorzaak wordt daarnaast een aanvullende behandeling ingesteld, bijvoorbeeld het injecteren van vitamine B12 (hydrocobalamine). 

Een antibioticum is zelden effectief bij diarree en wordt dus ook niet vaak toegediend. 

Kosten 

De kosten voor een behandeling hangen af van de ernst van de symptomen en de oorzaak. Bij een kat met uitdroging of een speeltje die is vastgelopen in de darm, is namelijk een intensievere behandeling nodig. Een richtlijn voor de kosten voor een consult en standaard behandeling liggen tussen de 75-100 euro. Indien aanvullend onderzoek nodig is (bijv. een ontlastingsonderzoek of bloedonderzoek) komen deze kosten erbij. Een ontlastingsonderzoek kost tussen de 60-140 euro en een bloedonderzoek tussen de 100-250 euro. De kosten voor een opname of operatie (indien nodig) vallen buiten de bovengenoemde kosten. 

Besmettelijk voor de mens 

Verschillende ziekteverwekkers in de ontlasting van de kat zorgen ook voor problemen bij de mens. Dit betreft voornamelijk bacteriën (Salmonella, E.coli en Campylobacter) en parasieten (Toxoplasma, Toxocara).

Speciale aandacht gaat uit naar Toxoplasma gondii. Dit is een eencellige parasiet in de ontlasting van de kat en  kan worden overgedragen op de mens. Bij zwangere vrouwen leidt dit tot blindheid of abortus van de ongeboren vrucht. Het is dan ook goed om extra hygiëne maatregelen in acht te nemen:

• Laat jouw partner de kattenbak verschonen
• Gebruik handschoenen als je in de tuin werkt
• Was groente en fruit grondig af met water
• Was regelmatig je handen
• Eet geen rauwe producten (rauwe kaas, rauwe melk etc.)

“10 Gouden tips bij diarree”

1. TIP 1: Laat je kat voldoende drinken. Een kat drinkt 40-60 milliliter per 1 kg kat. Een kat van 4 kg mag dus 160-240 milliliter per dag drinken (ruim 1 glas water per dag). Als jouw kat veel diarree heeft verliest hij veel vocht. Dit vocht moet ook aangevuld worden, bovenop de normale hoeveelheid vocht die per dag nodig is. Dit is noodzakelijk om uitdroging van jouw kat te voorkomen.
2. TIP 2: Geef kleine beetjes licht verteerbare voeding gedurende de dag. Dit kan in de vorm van natvoer of brokken. Zorg ervoor dat het speciaal is gericht op de maag en het darmkanaal. Dit kun je herkennen op de verpakking als er ‘gastrointestinal’, ‘intestinal’, ‘sensitive’ of ‘voor het gevoelige maagdarmkanaal’ wordt vermeld. Heeft jouw kat chronische diarree problemen, dan zou je kunnen overwegen om continue deze voeding te geven. Het koken van rijst, bonen en kip is een alternatief, maar is incompleet en werkt daarom minder goed dan de commerciële voedingen. Geef niet teveel kattenmelk, dit is namelijk erg vet en verslechterd de diarree.
3. TIP 3: Het is vooral belangrijk dat jouw kat weer gaat eten. Kost dit veel moeite, dan kun je ook overwegen om een snackje te geven waar hij/zij altijd dol op is. Laat jouw kat dus NIET vasten.
4. TIP 4: Gebruik een Pro-bioticum (bijv. Canikur® of Fortiflor®). Dit is een middel die ervoor zorgt dat de normale darmflora wordt ondersteunt zodat de afweer versterkt en jouw kat de oorzaak aanpakt.
5. TIP 5: Gebruik geen ‘Stopmiddelen’ (bijv. Finidiar® of Immodium®). Als er sprake is van een bacterie of virus wil je dat deze zo snel mogelijk het lichaam verlaat. Door de diarree te ‘stoppen’ kun je er juist voor zorgen dat bacteriën en virussen niet meer worden uitgescheiden, maar in de darm blijven zitten. Dan kan de diarree en de gezondheid eerder verslechteren dan verbeteren.
6. TIP 6: Preventie:
   – Vaccineer je kat tijdig om een besmetting met het parvovirus te voorkomen.
   – Ontworm jouw kat volgens het ontwormingsschema.
7. TIP 7: Eigen hygiëne. Was je handen goed na contact met jouw huisdier. Er zijn enkele bacteriën die zowel bij de kat als bij de mens voor diarree klachten kunnen zorgen. Om dit te voorkomen is een goede hygiëne essentieel.
8. TIP 8: Geef je kat voldoende rust. Diarree is een ontsteking van de darm en dat kost (veel) energie om weer op te lossen. Hou je kat tijdelijk binnen. Hierdoor wordt de omgeving niet besmet en zorgt de rust voor herstel.
9. TIP 9: Ga naar de dierenarts als jouw kat algemene ziekteverschijnselen vertoont, zoals koorts, braken, plakkerige slijmvliezen of niet willen eten.
10. TIP 10: Gebruik GEEN knoflook. Katten kunnen in tegenstelling tot mensen knoflook niet goed verwerken, waardoor jouw kat alleen maar zieker wordt bij de inname van knoflook.