Glaucoom bij honden

“Glaucoom bij honden” is geschreven door Wietske Scholten

Wietske is al meer dan 7 jaar dierenarts voor gezelschapsdieren. Met veel passie en liefde heeft ze het leven van duizenden huisdieren verbeterd. Nu wil ze haar kennis graag delen met alle baasjes van Nederland en België, zodat het leven van hun hond, kat of konijn nog leuker en beter word. Heb je vragen over de gezondheid of gedrag van je huisdier? Boek een consult met de dierenarts in via de website om betrouwbaar, betaalbaar en goed advies te krijgen voor jouw huisdier.

Inleiding

Glaucoom is een ernstige oogaandoening die zowel mensen als dieren treft, waaronder honden. Het wordt gekenmerkt door een verhoogde intraoculaire druk (druk binnen het oog) die schade veroorzaakt aan de oogzenuw en het gezichtsvermogen. Als hondeneigenaren is het van vitaal belang om op de hoogte te zijn van de symptomen van glaucoom, zodat een vroege diagnose en behandeling kunnen worden gestart om het risico van blijvend gezichtsverlies te verminderen. In dit blog bespreken we uitgebreid de symptomen, oorzaken, diagnose en behandeling van glaucoom bij honden.

Inhoudsopgave ‘Glaucoom bij honden’

1. Wat is glaucoom?
2. Oorzaken van glaucoom
3. Symptomen
4. Diagnose stellen
5. Behandeling
6. Prognose
7. Kosten
8. Conclusie

Wat is glaucoom?

Oorzaken van glaucoom

Figuur 1: de bouw van het oog. Bij glaucoom is de afvoerhoek niet werkzaam, maar de aanmaak van vocht gaat door. Hierdoor stijgt de druk en raakt het oog langzaam zijn zicht kwijt. 

Symptomen

Glaucoom ontwikkelt zich geleidelijk of plotseling, afhankelijk van de onderliggende oorzaak. Enkele veelvoorkomende symptomen zijn:

• Roodheid van het oog: Bij een hond met glaucoom stijgt de doorbloeding van de vaatjes van het oogwit (sclera). Hierdoor toont het oog roder. Daarnaast treedt in sommige gevallen een bloeding op in het oog, als gevolg van de hoge druk. 
• Verminderd gezichtsvermogen: Het aangetaste oog wordt vaak troebel of wazig. Dit ontstaat doordat er veel druk op het hoornvlies terecht komt. Vaak valt het op dat de hond moeite heeft om obstakels te herkennen of te vermijden. Diepte en scherp zien is bij glaucoom namelijk een flinke iutdaging.
• Uitpuilend oog: In sommige gevallen leidt glaucoom tot een vergroot en uitpuilend oog. Dit wordt ook wel bupthalmus genoemd.
• Witting van het oog: door schade en rek in het oog, rekt ook het hoornvlies mee. Hierdoor is deze niet meer transparant, maar wordt met de tijd steeds witter. Het lijkt in dit geval alsof je door een wazig, wolkerig oogje kijkt. 
• Verhoogde traanproductie: De hond kan overmatig tranende ogen hebben als reactie op de pijn en irritatie.
• Pijnlijke reactie: Pijn aan het oog is lastig te herkennen. Vaak valt meer slapen of, maar ook een toename van knipperen, wrijven of krabben aan het oog valt op en is een reactie op pijn (wat ontstaat door een toename van de druk).
• Pupilverwijding: In een acuut stadium is de pupil groot. Bij een verder gevorderd stadium van glaucoom kan de pupil van het aangedane oog nauwelijks meer reageren op licht
• Veranderde reflectie: In het donker lichten de meeste ogen groen (en soms rood op). Indien er een verschil is te zien tussen beide ogen, kan dat duiden op het loslaten van het netvlies (als gevolg van de toegenomen druk).

Figuur 2: Glaucoom geeft roodheid, een troebel hoornvlies en vaak een grote pupil. 

Diagnose stellen

Bij twijfel over de aanwezigheid van glaucoom zou ik direct een afspraak bij de dierenarts inplannen. Dit is namelijk een spoedgeval! De dierenarts stelt de diagnose met behulp van de volgende onderzoeken:

Oogonderzoek: De dierenarts zal een grondig oogonderzoek uitvoeren om de intraoculaire druk te meten en te controleren op andere oogafwijkingen.

Oogdrukmeting: Met een speciaal plastic pinnetje die op het oog tikt wordt de druk gemeten.

Gonioscopie: Dit is een procedure waarbij de dierenarts de afvoerhoek van het oog onderzoekt om te bepalen of het glaucoom primair of secundair is. Er wordt onder lokale verdoving een speciale lens op het oog geplaatst en het gebied tussen de iris (oogkleur) en oogwit wordt onder een ‘vergrootglas’ bekeken.

Oog echografie: Echografie kan helpen bij het beoordelen van de structuur van het oog en mogelijke complicaties van glaucoom, zoals netvliesloslating.

Bloeddrukmeting: Hoge bloeddruk kan geassocieerd worden met glaucoom, daarom voert de dierenarts in sommige gevallen een bloeddrukmeting uit.

Figuur 3: Gonioscopie bij de hond. De afvoerhoek bestaat uit zogenaamde ligamentjes (pectinate ligament, A). Dit is het afvoersysteem van het oog. Op de linker foto zie je een groot afvoersysteem, een zogenaamde open drainagehoek. Indien deze niet goed is aangelegd (midden) of gesloten (rechts) kan er geen kamervocht meer goed worden afgevoerd. Hierdoor stijgt de druk en ontstaat glaucoom. Bron: ECVO Gonioscopy –evaluation of the iridocorneal angle, door M. Richter.

Behandeling

De behandeling van glaucoom bij honden is gericht op het verminderen van de intraoculaire druk (druk in het oog) om verdere schade aan de oogzenuw te voorkomen. Behandelingsmogelijkheden zijn onder andere:

Oogdruppels:

Medicinale oogdruppels worden vaak gebruikt om de druk te verlagen en de productie of afvoer van oogvloeistof te reguleren. Deze druppels richten zich op:
– verbeteren van de uitstroom van kamerwater (Prostaglandine analoog zoals Latanoprost)
– verlagen van de kamerwaterproductie (Koolzuuranhydrase remmer zoals Brinzolamide, Dorzolamide)
– verlagen van het kamerwater volume (Bètablokker zoals Timolol)

Orale medicatie:

In sommige gevallen kunnen orale medicijnen worden voorgeschreven om de druk te verlagen.

Chirurgie:

In gevallen van onbeheersbaar glaucoom kan chirurgie worden overwogen om de druk te verlichten, zoals een laserbehandeling of chirurgische drainage.

Oogverwijdering (enucleatio bulbi):

Indien de druk (in de meeste gevallen) langer dan 48 uur te hoog is geweest, is de functie van het oog verloren. In dit geval doet het oogje alleen maar pijn en is niet meer te redden. Het verwijderen van het oog is dan de enige oplossing.

Prognose

De prognose hangt af van de onderliggende oorzaak. Indien de oogdruk langer dan 48 uur te hoog is geweest, is de prognose voor het zicht van het oog helaas ongunstig. Gelukkig kunnen honden zich enorm goed redden met 1 oog. Zodra de pijn verdwijnt (bijvoorbeeld door het verwijderen van het oogje) leven ze daarna vaak weer onbezorgd door. 

Kosten

De kosten voor een oogonderzoek met aanvullende diagnostiek varieert tussen de 150-500 euro. De medicatie kost ongeveer 80-200 euro per maand. In bepaalde gevallen is de behandeling tijdelijk noodzakelijk, maar in de meeste gevallen volstaat een levenslange/langdurige behandeling.