Hoe herken je een tumor bij je hond?

“Hoe herken je een tumor bij de hond?” is geschreven door Wietske Scholten

Wietske is al meer dan 7 jaar dierenarts voor gezelschapsdieren. Met veel passie en liefde heeft ze het leven van duizenden huisdieren verbeterd. Nu wil ze haar kennis graag delen met alle baasjes van Nederland en België, zodat het leven van hun hond, kat of konijn nog leuker en beter word. Heb je vragen over de gezondheid of gedrag van je huisdier? Boek een consult met de dierenarts in via de website om betrouwbaar, betaalbaar en goed advies te krijgen voor jouw huisdier.

Inleiding

Onderzoek toont aan dat tumoren bij honden steeds vaker voorkomen, wat zorgwekkend is voor veel hondeneigenaren. Het vroegtijdig opsporen van tumoren bij je trouwe viervoeter is van cruciaal belang voor een succesvolle behandeling. Maar hoe herken je een tumor bij je hond en waar moet je op letten? In dit artikel deel ik  belangrijke symptomen die je in de gaten moet houden om tumoren bij je hond te herkennen.

Inhoudsopgave ‘Hoe herken je een tumor bij je hond?’

1. Veelvoorkomende tumoren bij de hond
2. Vroege symptomen herkennen
3. Gedragsveranderingen herkennen bij tumoren
4. Diagnostische tests bij kanker
5. Behandelmogelijkheden bij kanker
6. Preventieve maatregelen om een tumor te voorkomen
7. Wanneer een dierenarts raadplegen?
8. Kosten
9. Conclusie

Veelvoorkomende tumoren bij de hond

Honden kunnen verschillende soorten tumoren ontwikkelen, variërend van goedaardige huidtumoren tot kwaadaardige tumoren in organen zoals de lever of longen. Enkele veelvoorkomende soorten tumoren bij honden zijn:

Huidtumoren: Dit zijn gezwellen die zich op de huid van je hond vormen. Ze zijn zichtbaar of voelbaar als knobbels, bultjes, wratten of zweren. Sommige huidtumoren zijn goedaardig (bijvoorbeeld een vetbult), terwijl andere kwaadaardig zijn en de potentie hebben om te verspreiden naar andere delen van het lichaam.

Een bultje wat los zit en niet groeit is NIET per definitie goedaardig. Dit is een misvatting die vaak op internet staat, maar geen graadmeter is om te bepalen of het bultje gevaarlijk is!

Mastceltumoren: Mastceltumoren komen veel voor bij de hond. Meestal bevinden zij zich in de huid, maar dit type tumor wordt ook in bepaalde organen aangetroffen, zoals de milt en de lever. Ze worden ook wel “The Great Pretender” genoemd, omdat zij zich op vele manieren presenteren. Ze ontstaan uit de mestcelen van het afweersysteem en variëren in grootte en agressiviteit.

Botkanker: Botkanker, ook bekend als osteosarcoom, is een van de meest voorkomende vormen van kanker bij honden. Het treft meestal grote rassen en komt vaak voor in de lange botten van de ledematen. Botkanker leidt op den duur tot ernstige pijn en kreupelheid en vereist meestal een agressieve behandeling, zoals amputatie van het aangetaste ledemaat.

Het is belangrijk op te merken dat dit slechts enkele voorbeelden zijn van tumoren bij honden en dat er nog veel andere soorten tumoren kunnen voorkomen. Het is altijd raadzaam om een dierenarts te raadplegen voor een juiste diagnose en behandeling.

Figuur 1: tumoren presenteren zich heel verschillend: kwaadaardig melanoom in de bek (links), kwaadaardig ymfoom van het oog (midden) en een goedaardig melanocytoom onder het oog (rechts).

De vroege symptomen herkennen

Het vroegtijdig herkennen van tumoren bij je hond vergroot de kans op een succesvolle behandeling. Het is daarom belangrijk om op de hoogte te zijn van de vroege waarschuwingssignalen die duiden op de aanwezigheid van een tumor. Hier zijn enkele belangrijke symptomen om op te letten:

Palpabele knobbels of bultjes: Een van de meest voorkomende symptomen van tumoren bij honden is de aanwezigheid van voelbare knobbels of bultjes op het lichaam. Deze gezwellen variëren in grootte, kleur en textuur, afhankelijk van het type tumor. Het is belangrijk om eventuele nieuwe knobbels of bultjes die u voelt te laten controleren door een dierenarts. Alleen door erin te prikken en cellen te verzamelen is het mogelijk om een diagnose te stellen. 

Veranderingen in eetlust: Tumoren hebben regelmatig invloed op de eetlust van je hond. Zo is het mogelijk dat je hond plotseling minder interesse toont in voedsel, moeite heeft met eten of juist meer honger heeft dan normaal. Het is belangrijk om veranderingen in de eetlust van je hond op te merken en dit te bespreken met een dierenarts.

Gewichtsverlies: Onverklaarbaar gewichtsverlies is ook een aanwijzing voor een mogelijk tumor bij je hond. Als je hond aanzienlijk gewicht verliest zonder veranderingen in voeding of lichaamsbeweging, wijst dit meestal op een onderliggend gezondheidsprobleem, waarbij een tumor mogelijk de oorzaak is.

Ademhalingsproblemen: Tumoren in de borstkas van je hond oefent druk uit op de longen en luchtwegen, waardoor ademhalingsproblemen ontstaan. Let op tekenen van moeite met ademhalen, zoals snelle ademhaling, hoesten of piepende ademhaling. Ook het uithoudingsvermogen wordt vaak minder, waarbij opvalt dat je hond het dagelijkse rondje niet eer goed kan afmaken.

Mankheid: Bottumoren geven veel pijn. Manken op een poot is dan vaak het eerste opvallende symptoom. Piepen doen de meeste dieren niet, maar grommen bij de aanraking op een specifieke plek valt wel op. 

Opgezette lymfeklieren: Lymfeklieren zijn kleine organen in het lichaam die helpen bij het bestrijden van infecties en ziektes. Tumoren verspreiden zich via het bloed of de lymfeklieren. In dat laatste geval is het mogelijk dat de lymfeklieren vergroten en opzwellen. Voel voorzichtig onder de kaaklijn, in de nek, oksel en knieholte van je hond om te controleren op gezwollen lymfeklieren.

Het is belangrijk om te benadrukken dat niet alle knobbels en bultjes bij honden kwaadaardig zijn, maar het is altijd beter om het zekere voor het onzekere te nemen en een dierenarts te raadplegen. Onthoud dat vroegtijdige detectie van tumoren bij je hond de kans op een succesvolle behandeling aanzienlijk vergroten.

Gedragsverandering bij tumoren

Naast fysieke symptomen zie je ook regelmatig veranderingen in het gedrag. Hier zijn enkele veelvoorkomende gedragsveranderingen die kunnen wijzen op de aanwezigheid van tumoren:

Verminderde energie: Tumoren leiden op den duur tot een afname van de energie en activiteit bij je hond. Het is soms lastig om het onderscheid te maken of ouderdom ook meespeelt. Als je hond plotseling lusteloos lijkt en minder interesse toont in spelen of wandelen, is een bezoek aan de dierenarts verstandig. 

Veranderingen in slaappatroon: Tumoren veranderen het slaappatroon van je hond. Let op veranderingen in het slaappatroon, zoals meer slaperigheid, moeite met slapen of onrustig gedrag tijdens de slaap.

Veranderingen in socialisatie: Honden met tumoren willen zich nog weleens terugtrekken en minder sociaal gedrag vertonen. Ze tonen minder interactie met andere honden of mensen en trekken zich vaker terug naar rustige plekken.

Het is belangrijk om te begrijpen dat gedragsveranderingen niet altijd direct verband houden met tumoren. Er kunnen meerdere factoren een rol spelen bij gedragsveranderingen bij je hond. Daarom is het echter altijd raadzaam om eventuele veranderingen in het gedrag van je hond op te merken en te bespreken met een dierenarts.

Diagnostische tests bij kanker bij de hond

Indien er sprake is van een lichamelijke- en/of gedragsverandering maakt de dierenarts een inschatting van de mogelijke oorzaken. Vervolgens voert de dierenarts verschillende diagnostische tests uit om tot een juiste diagnose te komen. Hier zijn enkele veelvoorkomende diagnostische tests die worden gebruikt:

Lichamelijk onderzoek: Een dierenarts onderzoekt je hond grondig. In dit onderzoek luistert de dierenarts nauwkeurig naar de longen, voelt naar de verschillende buikorganen, checkt voor de mogelijke knobbels of bultjes en de grootte van de lymfeklieren.

Bloedonderzoek: Bloedonderzoek helpt soms bij het identificeren van eventuele afwijkingen in de bloedwaarden die wijzen op de aanwezigheid van een tumor. Er zijn helaas geen specifieke tests in het bloed die kan screenen op verschillende soorten kanker. 

Beeldvormingstechnieken: Beeldvormingstechnieken zoals röntgenfoto’s, echografie of CT/MRI-scans helpen bij het visualiseren van tumoren in het lichaam. Zo wordt duidelijk of er sprake zijn van uitzaaiingen en of het mogelijk is om de tumor te verwijderen.

Biopsie: Een biopsie is een procedure waarbij een klein stukje weefsel wordt afgenomen van een verdacht gebied om vervolgens te onderzoeken onder een microscoop. Dit vindt plaats met behulp van een naaldje bij de wakkere hond. Dit wordt een Dunne Naald Aspiratie Biopt genoemd. Bij sommige soorten kanker is het nodig om een groter stukje weefsel te verzamelen. In dit geval is het wel nodig om je hond onder narcose te brengen. Dit heet een histologisch biopt.

Behandelmogelijkheden bij kanker

De behandeling van tumoren bij honden is enorm veelzijdig en hangt af van het type tumor, de locatie en het stadium van de ziekte. Hier zijn enkele veelvoorkomende behandelingsopties die mogelijk zijn:

Chirurgie: Chirurgie wordt gebruikt om tumoren bij honden te verwijderen. Denk hierbij aan het verwijderen van een bult in de huid of het verwijderen van de milt. Het doel van de operatie is om de tumor volledig te verwijderen, samen met het omliggende weefsel om ervoor te zorgen dat er geen kankercellen achterblijven.

Chemotherapie: De dierenarts zet chemotherapie in om kankercellen in het lichaam van je hond te vernietigen. Daarnaast wordt het geven van chemo’s ook ingezet om de groei en verspreiding van kankercellen te remmen. Chemotherapie is specialistische zorg, dus de meeste honden worden in dit geval doorgestuurd naar een specialistische praktijk. Er heerst vaak een angst om dit type behandeling. Echter zijn de doseringen veel lager dan bij mensen, wat ook resulteert in minder bijwerkingen. 

Bestralingstherapie: Bestralingstherapie maakt gebruik van straling om kankercellen te vernietigen of hun groei te remmen. Dit type behandeling wordt ingezet als aanvullende behandeling na chirurgie of als primaire behandeling voor tumoren die niet operabel zijn (bijvoorbeeld een melanoom). 

Immunotherapie: Immunotherapie maakt gebruik van het eigen immuunsysteem van je hond om kankercellen aan te vallen. Het stimuleert het immuunsysteem om kankercellen te herkennen en te vernietigen.

Pijnbestrijding: Kanker gaat vaak gepaard met pijn. Er zijn verschillende pijnstillers beschikbaar om de kwaliteit van leven zo goed mogelijk te ondersteunen. Daarnaast remmen pijnstillers ook de groei van bepaalde tumoren. 

Preventieve maatregelen om het risico op tumoren te verkleinen

Een wekelijks onderzoek bij je hond is belangrijk om de aanwezigheid van een mogelijke tumor op tijd op te merken. Besteed extra aandacht aan nieuwe bultjes, zwellingen in de nek, stank uit de bek of veranderingen in gedrag (grommen, niet willen wandelen etc.)

Goede voeding, gezond lichaamsgewicht en voldoende beweging zijn de belangrijkste maatregelen die de kans op kanker verkleinen. Helaas valt dit nooit helemaal te voorkomen, maar met deze preventieve maatregelen weet je zeker dat jij als baasje er alles aan hebt gedaan om de beste zorg aan jouw hond te geven. 

Wanneer een dierenarts raadplegen

Als er bij je hond een tumor wordt vastgesteld, zijn er verschillende behandelingsopties beschikbaar, afhankelijk van het type en de grootte van de tumor. Een van de meest voorkomende behandelingen is chirurgische verwijdering van de tumor. Dit wordt in bepaalde gevallen gecombineerd met chemotherapie of bestralingstherapie om de kans op terugkeer van de tumor te verminderen.

Sommige tumoren zijn echter niet operabel of reageren niet goed op chemotherapie of bestralingstherapie. In deze gevallen kan de dierenarts alternatieve behandelingen aanbevelen, zoals immunotherapie of palliatieve zorg (pijnbestrijding) om de symptomen van de tumor te verlichten en de kwaliteit van leven van je hond te verbeteren.

Kosten

De kosten voor het stellen van een diagnose hangt af van de lokatie van de tumor. De operatie voor het verwijderen van een bult van de huid of een orgaan kost gemiddeld 300-2000 euro. Dit hangt af van het type tumor en de locatie van de tumor. Voor het stellen van de diagnose waarbij een CT / MRI-scan nodig is, zijn de kosten ongeveer 1000-1300 euro. De prijs voor een behandeling zijn erg variabel, afhankelijk van het type behandeltraject.